مجله دلتا

پل ورسك افتخارآفرين است. اين را وقتي درك مي‌كنيد كه زير پل ايستاده باشيد و حركت قطار را رويش تماشا كنيد.

چقدر احتمال دارد در زندگي‌تان از پُلي كه دو دريا و دو بندر مهم، با هزاران كيلومتر فاصله، را به هم پيوند داده ديدن كنيد؟ بله! احتمالش زياد نيست. مازندارن‌گردي بدون توجه به پل تاريخي ورسك، سه خط طلا و مسير بي‌نظير راه‌آهني كه از ميان بكرترين نقاط جنگل و كوهستان مي‌گذرد و چيزي كم خواهد داشت. مسير راه‌آهني كه گرداگرد كوه‌هاي البرز مي‌پيچد، از كنار رود و اعماق جنگل مي‌گذرد و به سمت مركز ايران مي‌آيد، با عنوان راه‌آهن سراسري شمال- جنوب نيز شناخته مي‌شود و يكي از شاهكارهاي راه‌سازي زمان خويش به شمار مي‌رود.

پل وِرِسك را كه در فهرست ميراث ملي نيز به ثبت درآمده، پل پيروزي نيز ناميده‌اند. زيرا درماجراي جنگ جهاني دوم، پل ورسك و مسير راه‌آهن سراسري شمال- جنوب، نقش سرنوشت سازي براي برندگان جنگ بازي كرده‌اند. با مجله پيام دلتا همراه باشيد تا با هم از پل تاريخي ورسك و سه خط طلا ديدن كنيم.

پل ورسك كجااست؟

پل ورسك در جاده فيروزكوه و روستاي ورسك قرار دارد. از كنار جاده كاملا مشخص است. بعد از اينكه از سمت تهران، گردنه گدوك را رد كرديد، كمي جلوتر به روستاي ورسك مي‌رسيد. اگر سرتان را به سمت راست جاده بچرخانيد، پل باشكوه ورسك را خواهيد ديد. مي‌توانيد از مسير راه‌آهن نيز خودتان را به ورسك برسانيد. اما از آنجاكه قطارهاي ساري يا گرگان به مقصد تهران، شب‌ها حركت مي‌كنند، استفاده از قطار را به شما توصيه نمي‌كنيم. زيرا در تاريكي شب نه چشم‌اندازي پيدااست و نه مي‌توانيد از جاذبه‌هاي تاريخي و طبيعي ديدن كنيد.

تاريخ پل ورسك

پل ورسك 80 سال قدمت دارد و در روزگاري ساخته شد كه تجهيزات و ماشين‌آلات راهسازي مدرن وجود نداشت. اين پل با ساده‌ترين امكانات موجود از جمله دريل دستي و ديناميت و با مصالحي از جمله شن شسته شده و سيمان به بهره‌برداري رسيده و در ساختنش از هيچ‌گونه فلزي استفاده نشده است. پل ورسك را پل پيروزي مي‌گويند. چون در جنگ جهاني دوم كه شوروي توسط آلمان هيتلري محاصره شده بود، كمك‌ها از طريق اين پل و خط آهن شمال- جنوب ايران به شوروي پيشين مي‌رسيد.

يك مهندس آلماني پل ورسك را در زمان رضاشاه پهلوي ساخت. پل ورسك جزئي از مجموعه عظيم و بي‌همتاي راه‌آهن تهران شمال است. اين خط آهن صد ها پل و 95 تونل دارد و پل ورسك، باشكوه‌ترين قسمت اين محور مواصلاتي استراتژيك به‌شمار مي‌رود.

از زيباترين پل‌هاي جهان

پل ورسك شاهكار مهندسي زمان خويش محسوب مي‌شود و در گروه زيباترين و باشكوه‌ترين پل‌هاي جهان جاي گرفته. اين پل كه كمتر از صد متر درازا دارد، دو كوه صخره‌اي عظيم و مرتفع را به همديگر متصل مي‌‌كند. در دو سوي پل، تونلي در دل كوه حفر شده. به عبارتي قطار از درون تونل عبور مي‌كند، از پل ورسك مي‌گذرد و مجدد به درون تونل بعدي مي‌خزد.

سه خط طلا

سه خط طلا نيز به قسمتي از راه‌آهن تهران شمال گفته مي‌شود كه براي كاهش شيب و افزايش قدرت لوكوموتيو، مسير راه‌آهن را به گونه‌اي طراحي كرده‌اند كه سه بار دور تا دور كوه مي‌پيچد و از درون تونل‌هاي پياپي مي‌گذرد و به دليل اهميت استراتژيك راه‌آهن سراسري شمال- جنوب، آن را با لفظ “طلا” ناميده‌اند.

نكات مهم در بازديد از سه خط طلا و پل ورسك

با اين فرض كه قرار است بعد از سفر شمال و هنگام بازگشت از پل ورسك و ديدني‌هاي اطرافش بازديد كنيد، اين توصيه ها را بخوانيد. هنگام بازگشت از قائمشهر كه ابتداي جاده فيروزكوه قرار دارد به سمت تهران، اولين چيزي كه نظرتان را جلب مي‌كند، كوه‌هاي جنگلي محدوده بين قائمشهر و شيرگاه خواهد بود. جنگل چاي‌باغ در سمت چپ جاده قرار دارد. كمي جلوتر جنگل پلنگ دره را درست رو‌به روي ورودي شهر شيرگاه خواهيد ديد. از شيرگاه تا پل سفيد آنچه خواهيد ديد چشم‌انداز جنگلي بسيار زيبايي است. پس از عبور از پل سفيد، در سمت چپ خود در دل كوه، غاري طاقي شكل و باشكوهي خواهيد ديد. اين اثر ملي، همان غار اسپهبد خورشيد است كه درونش قلعه، آتشكده، حمام، تنور، برج و آب انبار از جنس سنگ و ساروج دارد. مسير دسترسي به آن جاده‌اي فرعي است و فتح كردنش نياز به تجهيزات كوهنوردي دارد.

قلعه كنگلو را ببينيد

قلعه مشهور كنگلو را نيز مي‌توانيد نزديك ايستگاه راه‌آهن سوادكوه بر فراز تپه‌اي ببيند. پس از عبور از سوادكوه، به محدوده رودبار اوريم مي‌رسيد. بناي يادبود كشته شدگان راه‌آهن و يك كليساي بسيار كوچك كه متعلق به كارگران خارجي در زمان ساخت راه‌آهن بوده، در اين روستا وجود دارد. كمي جلوتر به روستاي ورسك و پل معروف آن مي‌رسيد. درست كنار تونل، مسير دسترسي به پل ورسك قرار گرفته. از اين مسير بالا برويد تا به زير پل برسيد و ابهت پل را از نزديك‌ترين فاصله ببينيد.

از آبشار ورسك هم ديدن كنيد

زير پل رودخانه كوچكي در جريان است. اگر مسير رودخانه را ادامه دهيد، حدود 700 متر جلوتر، به يك دوراهي مي‌رسيد. مسير دست راست به آبشار ختم مي‌شود. مسير دست چپ را اگر ادامه دهيد به مقبره مهندس سازنده پل خواهيد رسيد. نيازي به تهيه بليت نداريد. فقط بايد حدود 5 هزار تومان بابت پاركينگ خودروي‎تان بپردازيد. اين مسير پياده‌روي آساني به شمار مي‌آيد و نياز به تجهيزات خاصي ندارد. به جاده برگرديد و به سمت فيروزكوه حركت كنيد.

بعد از گذشتن از تونل ورسك، بهترين چشم‌انداز سه خط طلا ديده مي‌شود. مسير آهن را كه سه دور پيرامون كوه پيچيده شده و از تونل‌هاي زيادي مي‌گذرد را با چشم دنبال كنيد. جاده را پيش بگيريد تا به گدوك برسيد. در گردنه گدوك، سمت چپ جاده مغازه كوچكي را مي‌بينيد كه دوغ و آش عرضه مي‌كند. پيشنهاد مي‌كنيم از آش گدوك بخوريد و دوغش را به عنوان سوغات با خودتان به تهران ببريد. در هواي خنك گردنه، آش داغ مي‌چسبد.

پل ورسك افتخارآفرين است. اين را وقتي درك مي‌كنيد كه زير پل ايستاده باشيد و حركت قطار را رويش تماشا كنيد.

چقدر احتمال دارد در زندگي‌تان از پُلي كه دو دريا و دو بندر مهم، با هزاران كيلومتر فاصله، را به هم پيوند داده ديدن كنيد؟ بله! احتمالش زياد نيست. مازندارن‌گردي بدون توجه به پل تاريخي ورسك، سه خط طلا و مسير بي‌نظير راه‌آهني كه از ميان بكرترين نقاط جنگل و كوهستان مي‌گذرد و چيزي كم خواهد داشت. مسير راه‌آهني كه گرداگرد كوه‌هاي البرز مي‌پيچد، از كنار رود و اعماق جنگل مي‌گذرد و به سمت مركز ايران مي‌آيد، با عنوان راه‌آهن سراسري شمال- جنوب نيز شناخته مي‌شود و يكي از شاهكارهاي راه‌سازي زمان خويش به شمار مي‌رود.

پل وِرِسك را كه در فهرست ميراث ملي نيز به ثبت درآمده، پل پيروزي نيز ناميده‌اند. زيرا درماجراي جنگ جهاني دوم، پل ورسك و مسير راه‌آهن سراسري شمال- جنوب، نقش سرنوشت سازي براي برندگان جنگ بازي كرده‌اند. با مجله پيام دلتا همراه باشيد تا با هم از پل تاريخي ورسك و سه خط طلا ديدن كنيم.

پل ورسك كجااست؟

پل ورسك در جاده فيروزكوه و روستاي ورسك قرار دارد. از كنار جاده كاملا مشخص است. بعد از اينكه از سمت تهران، گردنه گدوك را رد كرديد، كمي جلوتر به روستاي ورسك مي‌رسيد. اگر سرتان را به سمت راست جاده بچرخانيد، پل باشكوه ورسك را خواهيد ديد. مي‌توانيد از مسير راه‌آهن نيز خودتان را به ورسك برسانيد. اما از آنجاكه قطارهاي ساري يا گرگان به مقصد تهران، شب‌ها حركت مي‌كنند، استفاده از قطار را به شما توصيه نمي‌كنيم. زيرا در تاريكي شب نه چشم‌اندازي پيدااست و نه مي‌توانيد از جاذبه‌هاي تاريخي و طبيعي ديدن كنيد.

تاريخ پل ورسك

پل ورسك 80 سال قدمت دارد و در روزگاري ساخته شد كه تجهيزات و ماشين‌آلات راهسازي مدرن وجود نداشت. اين پل با ساده‌ترين امكانات موجود از جمله دريل دستي و ديناميت و با مصالحي از جمله شن شسته شده و سيمان به بهره‌برداري رسيده و در ساختنش از هيچ‌گونه فلزي استفاده نشده است. پل ورسك را پل پيروزي مي‌گويند. چون در جنگ جهاني دوم كه شوروي توسط آلمان هيتلري محاصره شده بود، كمك‌ها از طريق اين پل و خط آهن شمال- جنوب ايران به شوروي پيشين مي‌رسيد.

يك مهندس آلماني پل ورسك را در زمان رضاشاه پهلوي ساخت. پل ورسك جزئي از مجموعه عظيم و بي‌همتاي راه‌آهن تهران شمال است. اين خط آهن صد ها پل و 95 تونل دارد و پل ورسك، باشكوه‌ترين قسمت اين محور مواصلاتي استراتژيك به‌شمار مي‌رود.

از زيباترين پل‌هاي جهان

پل ورسك شاهكار مهندسي زمان خويش محسوب مي‌شود و در گروه زيباترين و باشكوه‌ترين پل‌هاي جهان جاي گرفته. اين پل كه كمتر از صد متر درازا دارد، دو كوه صخره‌اي عظيم و مرتفع را به همديگر متصل مي‌‌كند. در دو سوي پل، تونلي در دل كوه حفر شده. به عبارتي قطار از درون تونل عبور مي‌كند، از پل ورسك مي‌گذرد و مجدد به درون تونل بعدي مي‌خزد.

سه خط طلا

سه خط طلا نيز به قسمتي از راه‌آهن تهران شمال گفته مي‌شود كه براي كاهش شيب و افزايش قدرت لوكوموتيو، مسير راه‌آهن را به گونه‌اي طراحي كرده‌اند كه سه بار دور تا دور كوه مي‌پيچد و از درون تونل‌هاي پياپي مي‌گذرد و به دليل اهميت استراتژيك راه‌آهن سراسري شمال- جنوب، آن را با لفظ “طلا” ناميده‌اند.

نكات مهم در بازديد از سه خط طلا و پل ورسك

با اين فرض كه قرار است بعد از سفر شمال و هنگام بازگشت از پل ورسك و ديدني‌هاي اطرافش بازديد كنيد، اين توصيه ها را بخوانيد. هنگام بازگشت از قائمشهر كه ابتداي جاده فيروزكوه قرار دارد به سمت تهران، اولين چيزي كه نظرتان را جلب مي‌كند، كوه‌هاي جنگلي محدوده بين قائمشهر و شيرگاه خواهد بود. جنگل چاي‌باغ در سمت چپ جاده قرار دارد. كمي جلوتر جنگل پلنگ دره را درست رو‌به روي ورودي شهر شيرگاه خواهيد ديد. از شيرگاه تا پل سفيد آنچه خواهيد ديد چشم‌انداز جنگلي بسيار زيبايي است. پس از عبور از پل سفيد، در سمت چپ خود در دل كوه، غاري طاقي شكل و باشكوهي خواهيد ديد. اين اثر ملي، همان غار اسپهبد خورشيد است كه درونش قلعه، آتشكده، حمام، تنور، برج و آب انبار از جنس سنگ و ساروج دارد. مسير دسترسي به آن جاده‌اي فرعي است و فتح كردنش نياز به تجهيزات كوهنوردي دارد.

قلعه كنگلو را ببينيد

قلعه مشهور كنگلو را نيز مي‌توانيد نزديك ايستگاه راه‌آهن سوادكوه بر فراز تپه‌اي ببيند. پس از عبور از سوادكوه، به محدوده رودبار اوريم مي‌رسيد. بناي يادبود كشته شدگان راه‌آهن و يك كليساي بسيار كوچك كه متعلق به كارگران خارجي در زمان ساخت راه‌آهن بوده، در اين روستا وجود دارد. كمي جلوتر به روستاي ورسك و پل معروف آن مي‌رسيد. درست كنار تونل، مسير دسترسي به پل ورسك قرار گرفته. از اين مسير بالا برويد تا به زير پل برسيد و ابهت پل را از نزديك‌ترين فاصله ببينيد.

از آبشار ورسك هم ديدن كنيد

زير پل رودخانه كوچكي در جريان است. اگر مسير رودخانه را ادامه دهيد، حدود 700 متر جلوتر، به يك دوراهي مي‌رسيد. مسير دست راست به آبشار ختم مي‌شود. مسير دست چپ را اگر ادامه دهيد به مقبره مهندس سازنده پل خواهيد رسيد. نيازي به تهيه بليت نداريد. فقط بايد حدود 5 هزار تومان بابت پاركينگ خودروي‎تان بپردازيد. اين مسير پياده‌روي آساني به شمار مي‌آيد و نياز به تجهيزات خاصي ندارد. به جاده برگرديد و به سمت فيروزكوه حركت كنيد.

بعد از گذشتن از تونل ورسك، بهترين چشم‌انداز سه خط طلا ديده مي‌شود. مسير آهن را كه سه دور پيرامون كوه پيچيده شده و از تونل‌هاي زيادي مي‌گذرد را با چشم دنبال كنيد. جاده را پيش بگيريد تا به گدوك برسيد. در گردنه گدوك، سمت چپ جاده مغازه كوچكي را مي‌بينيد كه دوغ و آش عرضه مي‌كند. پيشنهاد مي‌كنيم از آش گدوك بخوريد و دوغش را به عنوان سوغات با خودتان به تهران ببريد. در هواي خنك گردنه، آش داغ مي‌چسبد.